Czym jest miłość?
Z punktu widzenia psychologii miłość jest typem relacji międzyludzkich, uczuciem wywołującym pewnego rodzaju zachowania i postawy człowieka. Pojęcie miłości oprócz dziedziny psychologii można także dostrzec w filozofii, jak i też w religii. Miłość jest także często ujmowana w sztuce: teatr, film, muzyka, malarstwo i literatura. Powszechnie uważa się, że miłość w życiu każdego człowieka spełnia bardzo istotną rolę, ma wpływ na jego życie i poniekąd je kształtuje już od początku.
Miłość w różnych aspektach
Miłość jest pojęciem, które towarzyszyło człowiekowi od zarania dziejów i jest przedstawiane w różnych aspektach:
– miłość ukazywana w religii (np. chrześcijaństwo),
– miłość dworska tzw. miłość idealna, która rozpowszechniona była w poezji średniowiecznej,
– miłość erotyczna, czyli miłość typowo cielesna utożsamiana z seksem i pożądaniem,
– miłość platoniczna, to miłość bardzo wzniosła i wolna od cielesnych uciech,
– miłość romantyczna, czyli ta, która kojarzy się z uniesieniami serca i jest daleka od rzeczywistości,
– miłość własna, to ten rodzaj miłości, która jest uwielbieniem samego siebie,
– miłość małżeńska,
– miłość rodzicielska,
– miłość dziecka do rodziców
Teoretycy miłości
Uczucie to jest tematem wielu rozważań i dyskusji, wiele osób ma na jego temat różne teorie. Do najbardziej znanych teoretyków, którzy opisali uczucie miłości zaliczają się:
– Sternberg, który opisał, iż podstawy miłości tworzą: namiętność, intymność i zobowiązanie,
– Wojciszke, który badał miłość od podstaw: dynamika, przebieg, zmiany jej postaci oraz intensywność,
– Reiss, zakładał on, że miłość to proces, w którym poszczególne składniki wzajemnie na siebie wpływają,
– Lee, wyodrębnił on sześć typów miłości: storge (miłość zrównoważona), eros (miłość romantyczna), ludus (miłość jako zabawa), mania (miłość obsesyjna), pragma (miłość praktyczna), agape (miłość ofiarna),
– Bardis, określił on miłość jako zespół potrzeb (fizycznych, psychologicznych i społecznych),
– Fromm, uważał on, iż miłość jest sztuką i tak należy ją traktować,
– Wojtyła, według niego miłość składa się z trzech poziomów: zmysłowości, uczuciowości i sfery duchowej,
Miłość a medycyna
W opisie miłości swój udział wnosi także medycyna. Według nauk medycznych stan zakochania jest związany z podwyższonym poziomem fenyloetyloaminy i dopaminy a także adrenaliny, testosteronu, oksytocyny oraz wazopresyny.
Czym jest przyjaźń?
Pojęcie przyjaźni można zdefiniować, jako bliskie i serdeczne stosunki międzyludzkie, które opierają się na wzajemnej bliskości, zrozumieniu, życzliwości i zaufaniu. O przyjaźni mówił już Arystoteles, że jest ona jedną z cnót. Uważał on, iż istnieje kilka rodzajów przyjaźni od przyjaźni idealnej po takie, które istnieją dla spełnienia jakichś celów. Przyjaźń może wpływać na zwiększenie poczucia własnej wartości oraz może ewaluować do uczucia miłości.
W jaki sposób ludzie zawierają przyjaźnie?
Przyjaźń jest uwarunkowana wieloma czynnikami min.: ludzie muszą dopasować się charakterami, muszą dzielić wspólne pasje, rozumieć się i mieć do siebie pełne zaufanie. Przyjaźnie między ludźmi rodzą się w różnych okolicznościach:
– są zależne od kultury w jakiej wychowali się ludzie,
– są zależne od religii w jakiej ludzie zostali wychowani,
– są zależne od pierwszego wrażenia, jaki wywarła na nas dana osoba z którą zawieramy przyjaźń (czynnik biologiczny),
Cechy prawdziwej przyjaźni:
– zrozumienie,
– zaufanie,
– chęć pomocy,
– dobrowolność,
– równość,
– wspieranie się
Teoretycy przyjaźni:
Definicję przyjaźni oraz przyjaciela najbardziej szczegółowo przedstawili Davies i Todd.
Na podstawie swoich badań stwierdzili oni, iż:
1) pozycja przyjaciół względem siebie jest równa,
2) przyjaciele lubią spędzać razem czas,
3) przyjaciele wierzą, że działają na korzyść drugiego,
4) przyjaciele udzielają sobie pomocy w potrzebie,
5) przyjaciele wzajemnie się akceptują i nie próbują zmieniać drugiej osoby,
6) przyjaciele darzą się szacunkiem,
7) przyjaciele niczego przed sobą nie ukrywają, nie zakładają masek,
8) przyjaciele potrafią się zrozumieć,
9) przyjaciele darzą się zaufaniem,
10) przyjaciele mają podobne zainteresowania, wyznają podobne wartości
Przyjaźń a osiąganie celów
Przyjaźń może też sprawić, iż ludzie osiągają zamierzone cele np.:
– zdobywają społeczny awans, dzięki zawarciu przyjaźni z osobą wpływową,
– zdobywają niezbędne informacje dzięki prawdomówności przyjaciół,
– wzajemne czerpanie korzyści między przyjaciółmi: wymiana poglądów, doświadczeń, opinii, dóbr itd.
Różnice między miłością a przyjaźnią
Miłość i przyjaźń od wielu, wielu lat towarzyszą człowiekowi, jednakże dzielą je znaczące różnice:
- Miłość jest uczuciem, które wywołuje bardzo specyficzne relacje międzyludzkie, a przyjaźń jest stosunkami międzyludzkimi,
- Miłość opiera się na głębszych emocjach, a podstawą przyjaźni jest serdeczność, zaufanie i życzliwość,
- Miłość ma wiele aspektów, przyjaźń dotyczy jednej relacji,
- Istotę miłości opisywało wielu teoretyków, o przyjaźni na przestrzeni wieków dyskutowano znacznie mniej,
- Miłość jest uczuciem bezwarunkowym i nie dąży do uzyskiwania korzyści lub zdobywania celów, przyjaźń może być celowa i stawiać warunki,
- Miłość znajduje swoje wytłumaczenie w medycynie (wpływ hormonów), a przyjaźń w biologii (pierwsze wrażenie),
- Miłość nie ewoluuje, a przyjaźń może stać się miłością
Dokonując podsumowania można przedstawić zatem następujące informacje:
- Miłość jest uczuciem niezależnym od kultur i religii, zakochany człowiek tych ram nie bierze pod uwagę,
- Przyjaźń rodzi się między osobami, które mają wspólne zainteresowania i zgodne charaktery,
- Miłość może zamienić się z czasem w przywiązanie,
- Szczera i prawdziwa przyjaźń nie zwraca uwagi na niedoskonałości drugiej osoby i trwa do końca
